Als we het hebben over kwaliteit van leven, dan gaan we ervan uit dat mensen ruimte hebben (en houden) om hun eigen leven zelf zo goed mogelijk in te richten, binnen de mogelijkheden die ze hebben. Zinvolle activiteiten of werk, een sociaal netwerk, goede huisvesting en een gezonde leefstijl spelen hier een belangrijke rol in. Dit geldt voor iedereen, dus ook voor mensen met psychische klachten die zelfstandig wonen, voor mensen die zorg in een instelling ontvangen en voor naastbetrokkenen. Het is daarnaast ook belangrijk dat, mocht dat nodig zijn, specialistische zorg beschikbaar is. Ook in een beschermde omgeving moeten mensen ondersteuning kunnen krijgen bij zelfredzaamheid en het meedoen in de maatschappij. Want iedereen doet er toe en iedereen kan een eigen steentje bijdragen aan de samenleving. In het beste geval staat de cliënt altijd centraal en werken alle betrokken partijen zo goed samen dat er geen mensen tussen de wal en het schip vallen. En uiteraard moet de ondersteuning van naasten of mantelzorgers niet worden vergeten, want op hun schouders rusten vaak een grote last en verantwoordelijkheid.
Werken
Werk is een zeer belangrijk onderdeel bij herstel voor veel mensen met een psychische aandoening. We hebben hun belang en ervaringsdeskundigheid dan ook met enthousiasme ingebracht in de uitvoering van het convenant "Sterk door Werk". Daarbij is ons uitgangspunt geweest dat het gesprek over wat nodig is gevoerd wordt door en met de mensen om wie het gaat. Ook hebben we ons ingezet voor (meer voorlichting over) een mentaal gezond werkklimaat in Nederland. Soms hebben mensen meer begeleiding nodig om mee te kunnen doen in de maatschappij. In dit kader hebben we ons ingespannen voor betere samenwerking tussen gemeenten, ggz en eerstelijnszorg, door de behoefte van de hulpvrager centraal te stellen in de oplossing. Daarvoor moet dikwijls over financiële en juridische schotten heen worden gesprongen. Dit is ook het geval bij de implementatie van de levensloop-aanpak voor mensen met verward gedrag. Na een moeizame start begint dit traject nu zijn vruchten af te werpen en wordt deze aanpak in steeds meer gemeenten ingezet.
Laagdrempelige zelfregie- en herstelinitiatieven
De afgelopen jaren heeft MIND op verschillende manieren gestimuleerd dat er in heel Nederland laagdrempelige inloopplekken door en voor mensen met een psychische kwetsbaarheid van de grond komen en worden geborgd. We noemen deze initiatieven ook wel zelfregie- en herstelcentra. Bij deze centra kun je zo binnenlopen voor een kop koffie, een praatje of een activiteit. Er wordt een omgeving geboden waar je jezelf kunt zijn en talenten, kwaliteiten en interesses kunt ontdekken en ontwikkelen. We ondersteunen bij MIND initiatiefnemers van dit soort kansrijke contexten. We vinden dat er een landelijk dekkend netwerk moet ontstaan van zelfregie- en herstelcentra, zodat er voor elke burger in Nederland een goed bereikbare plek dichtbij huis is om te werken aan persoonlijk en maatschappelijk herstel. Waar mensen met een psychische kwetsbaarheid de ruimte krijgen om zelf hun leven (weer) op te bouwen.
Vanaf januari 2022 is het driejarig programma Herstel Dichtbij gestart met 15 gevestigde en 15 startende initiatieven. MIND werkt op gelijkwaardige wijze samen met het Oranjefonds. In het kader van het programma heeft de 3e editie van de Leergang Maatschappelijk Ondernemen plaatsgevonden, uitgevoerd met het Instituut voor Publieke Waarden (IPW). Tevens begeleidde het IPW enkele actie-onderzoeksgroepen met de thema's Kwaliteit, Positionering, Financiering door gemeenten, Opschalen en Hoe maak ik mezelf als initiatiefnemer misbaar. In januari heeft een digitale startsessie plaatsgevonden. Ook lopen er individuele coachingstrajecten door-en-voor deelnemers aan Herstel Dichtbij. In maart en oktober hebben landelijke kennisdagen met de deelnemende initiatieven plaatsgevonden. Een community vormen, elkaar inspireren en van elkaar leren stonden hierbij voorop. Zowel de community-vorming als het gezamenlijke leerproces hebben in dit eerste programmajaar met ondersteuning van het programmateam een vliegende start gemaakt. Het programma Herstel Dichtbij loopt nog t/m 2024.
Op 8 september 2022 heeft MIND in de Colour Kitchen in Utrecht de inspiratiedag 'Ruimte voor herstel in de wijk- Zelfregie en herstel in coproductie' georganiseerd in samenwerking met drie zelfregie en herstelinitiatieven. Een dag voor ervaringsdeskundigen die een eigen plek voor zelfregie en herstel (willen) vormgeven en welzijnsmedewerkers die ruimte aan zo'n plek willen geven. Een eigen initiatief door en voor mensen met een psychische kwetsbaarheid starten zonder eigen ruimte is lastig en het kan dan handig zijn om in samenwerking met welzijn iets op te zetten. Het doel van de inspiratiedag was om een impuls te geven aan het streven om steeds meer plekken voor zelfregie en herstel dicht bij alle mensen in Nederland die dat nodig hebben.
Op 10 oktober 2022 organiseerden we een werkconferentie over de Mentale gezondheid in de toekomst. Op deze dag stond een toekomst centraal waarin laagdrempelige zelfregie- en herstelmogelijkheden voor iedere inwoner van Nederland nabij zijn. Een toekomst waarin we domeinoverstijgend samenwerken aan mentale gezondheid. Deze werkconferentie heeft MIND samen met de Nederlandse Vereniging voor Zelfregie en Herstel georganiseerd voor een multidisciplinair publiek: gemeenten, huisartsen, verzekeraars, ggz, welzijn, ervaringsdeskundigen en vele andere disciplines waren vertegenwoordigd. Er waren 200 live deelnemers en meer dan 400 mensen hebben de livestream gevolgd.
MIND Blue Monday Run
De 2022-editie van de MIND Blue Monday Run was beslist een groot succes te noemen: 429 deelnemers, 4436 donaties en 70.432,- euro opgehaald voor de activiteiten van MIND. Het hoogste aantal deelnemers en donaties tot nu toe, met de hoogste opbrengst in de geschiedenis van de MIND Blue Monday Run. Met dit grote aantal deelnemers is niet alleen een recordbedrag aan donaties opgehaald, maar is ook de naamsbekendheid van MIND gegroeid. Via de 429 deelnemers zijn 4436 donateurs bereikt met de boodschap van MIND. Tevens is het belang van mentale gezondheid via de media bij veel mensen onder de aandacht gebracht, waaronder het programma Tijd voor Max op televisie. Ook Koningin Máxima wandelde in 2022 mee in het kader van Blue Monday en deelde hierover een selfie via de sociale media.
Concert zangeres S10
Na twee jaar uitstel vanwege corona kon in februari eindelijk het speciale concert van S10 plaatsvinden in Koninklijk Theater Carré. Om jongeren met mentale klachten een hart onder de riem te steken hadden S10 en Carré honderden kaarten ter beschikking gesteld die wij vanuit MIND mochten verdelen onder onze volgers en achterban. Carré heeft samen met S10, Stien den Hollander (Edison-winnares, Nederlandse inzending voor het Eurovisie Songfestival 2022) dit speciale concert opgezet om jongeren met mentale klachten een hart onder de riem te steken. Met name in deze tijd is dat extra belangrijk, omdat veel jongeren het door de coronacrisis en de bijbehorende maatregelen psychisch zwaar hebben. MIND merkt dit ook uit de onderzoeken die zij de afgelopen twee jaar gedaan heeft onder mensen die zelf of in hun omgeving te maken hebben met psychische problemen. Veel thema's op dit gebied kwamen terug in de songs van S10, die in het verleden zelf ook worstelde met mentale klachten. Bij het concert waren enkele honderden jongeren die te maken hebben met mentale klachten gratis aanwezig bij het concert.
